Ervaar jij een plotselinge daling in je motivatie en energie voor je werk? Ken jij de laatste tijd vooral dieptepunten in je loopbaan? Voel jij je steeds minder gewaardeerd en gezien in je talent?
Als je op zo’n punt bent beland dan ga je vaak vechten voor erkenning en waardering die er in veel gevallen niet komt. Daardoor ervaar je nog meer last van energieverlies, ga je twijfelen aan je eigen kunnen en kun je niet meer de kracht en de zelfsturing opbrengen om er iets aan te doen. Als je deze signalen bij jezelf herkent dan moet je oppassen dat je niet in een burn-out terecht komt.
Als organisatie kun je niet zeggen dat iemand met een burn-out thuis zit zonder daarin zelf de gedeelde verantwoordelijkheid te nemen. Maar hoezeer je als individu in de klem zit kun je nooit wachten totdat je organisatie, collega, klant of leidinggevende verandert. Want uit een burn-out stappen is een keuze. Het is kiezen voor je toekomst. Het is kiezen voor je talent.
Steeds meer mensen krijgen het moeilijk en komen in de buurt van een burn-out. Volgens gegevens van de Nederlandse overheid rond eeuwwisseling, hebben 12 procent van alle doktersbezoeken te maken met stressklachten. Dertigduizend mensen per jaar worden ziek en krijgen een ziekte-uitkering. 10% van de Nederlandse beroepsbevolking heeft last van burn-outziekteverschijnselen.
Wat zijn de symptomen van een burn-out
- Een gevoel van uitputting. Je voelt je leeg, moe en aan het einde van je mogelijkheden. Je hebt het gevoel dat je je werk niet langer meer aankunt;
- De ander onpersoonlijk behandelen. Vroeger kon je je steeds goed inleven in andere personen. Nu is dit niet langer het geval. Je hebt de neiging om de ander als mens te negeren en je werk op de automatische piloot uit te voeren;
- Je niet langer bekwaam voelen. Je voelt je schuldig omdat je niet langer de kwaliteit van vroeger kunt leveren. Je twijfelt sterk aan jezelf.
Loop jij risico op een burn-out?
Vooral de volgende eigenschappen geven burnoutrisico.
- Perfectionist: heb je veel verantwoordelijkheidsgevoel? Wil je geen fouten maken? Wil je carrière maken?
- Pleaser: Voel je je altijd verantwoordelijk en kun je geen nee zeggen? Trek je de problemen, onmacht of leed van anderen sterk aan?
- Piekeraar: Kun je (vermeende) fouten niet loslaten? Voe je je snel schuldig en blijf je piekeren?
- Vrouw: Heb je het gevoel dat je je in je werk extra moet bewijzen? Maar ook thuis de meeste verantwoordelijkheid neemt?
- Ingebeeld: Heb je een verkeerd zelfbeeld? Maak je (onbewust) fouten bij de interpretatie van je waarnemingen? Hoor je te veel of juist te weinig kritiek? Leidt dit tot fouten en problemen in je werk? Mis je inzicht om deze (onbewuste) fouten te veranderen?
- Behoeftig: Heb je veel behoefte aan waardering voor je werk? Om dit te krijgen overschrijdt je je grenzen? Als waardering wegvalt of uitblijft, wordt je dan nog strenger voor jezelf en werk je dan nog harder om waardering te krijgen? Raakt je energie op en voel je je uitgeput?
Burnout is een sluipend proces
Aanvankelijk ontken je de problemen nog, en hoopt dat met kleine veranderingen, een gesprekje, weekendje vrij, of vakantie, alles weer beter gaat. De burn-out komt als je nog wel wil, maar niet meer kan, je energie raakt ineens op. Ervaringen, indrukken, feedback uit de buitenwereld dringen nauwelijks meer door. Omdat je uitgeput bent is ook de weerstand tegen problemen, angsten en verdriet laag, wat alles nog verwarrender maakt. Burn-out verloopt in stappen waarbij je het contact kwijtraakt met jezelf, je werk en andere belangrijke relaties in je omgeving. Een Burn-out kan voorkomen worden door: Beloning, Ontspanning, Erkenning en Resultaat. Als dit – ondanks alle inspanningen- uitblijft, ligt er een voedingsbodem voor burn-out.
Hoe meer je je verzet tegen dit proces en hoe meer je vecht voor erkenning, hoe erger het wordt. Gesprekken of werksituaties met de betrokkene die moeten leiden tot een doorbraak, tot de erkenning tot een toenadering hebben een tegenovergesteld effect. Ze leiden tot een nog grotere verwijdering.
Het behoeft geen uitleg dat deze dynamiek grote gevolgen kan hebben. Je blijft werken, maar je gaat met tegenzin naar je werk en je verliest alle werkplezier. Of je wordt ziek en je bent niet in staat om te gaan werken. Je zit thuis met een burn-out. Misschien besluit de organisatie wel om een einde te maken aan de samenwerking. Misschien besluit je zelf wel om uit je huidige rol of functie te stappen.
Loslaten is moeilijk. Thuis zit je voortdurend te piekeren in je hoofd. Of je kunt het ontslag of de verandering van functie niet verwerken omdat je het gevoel hebt dat je onrecht is aangedaan. En de beslissing om van functie te veranderen, komt er niet omdat je eerst gerechtigheid wilt. Je wilt wel een andere job maar eerst wil je die erkenning…die er wellicht nooit zal komen. En dan is loslaten niet meer mogelijk.
Is er dan geen weg uit deze dynamiek? Toch wel. Hoe langer en hoe meer je vecht voor erkenning en waardering, des te kleiner is de kans dat die echt gaat komen en des te groter de kans dat je vast blijft zitten in deze moeilijke situatie. De uitweg bestaat erin om het gevecht te stoppen. Dat kan pas stoppen als je, ver van de bewuste persoon en je werkomgeving, met mensen die voor jou belangrijk zijn, stilstaat bij wie je bent, je talent, je toekomstdromen. Een keuzes gaat maken. Niet refererend aan anderen, maar vanuit je zelf. Op je eigenste moment dat je die keuze maakt, komt je energie terug.
Zodra je ook maar vermoedt dat je onder teveel spanning leeft moet je meteen actie ondernemen. Hoe langer je wacht, des te erger de gevolgen. Overspannenheid en burn-out zijn ernstige ziektes die je serieus moet nemen. Met een gebroken been blijf je immers ook niet rondlopen.Vrouwen in een dubbelfunctie – die zowel zich in het werk moeten bewijzen als thuis grote verantwoordelijkheid ervaren zijn extra gevoelig voor burnout verschijnselen. Het zijn juist geen ‘slappelingen’ die een burnout krijgen, maar juist vaak de goed gemotiveerde, gewetensvolle, perfectionistische harde werkers en de helpers: mensen die moeilijk ‘nee’ kunnen zeggen als er een beroep op hen wordt gedaan. Ook een risicogroep lijken de twintigers te vormen, die nog geen ‘nee’ tegen hun baas durven te zeggen en vaak veel te zware taken en te grote verantwoordelijkheid toebedeeld krijgen. Daarbij hebben de meeste twintigers vaak ook nog een heel druk sociaal leven.
Je hoeft het niet langer alleen te doen. Meld je aan voor een van mijn programma’s. Via dit programma gaan we jouw kompas weer helder krijgen: je ziet de kaart weer voor je. Ook krijg je zicht op je talenten en hoe je deze optimaal kunt inzetten in werk- en leefomgeving. Je kunt talent namelijk vergelijken met een hernieuwde energiebron. Doen waar je goed in bent, levert namelijk energie op (je laad je batterijen weer op). Als je dingen doet waar je niet goed in bent, dan lopen je batterijen leeg. Ook maak je kennis met de perfectionist, de pleaser, de piekereraar of degene die zich altijd verantwoordelijk voelt in jou. Je leert beter met deze delen in jou om te gaan zodat ze je leven niet meer overheersen.
Een rivier zonder oevers is een moeras.
Onder tijden van druk en stress zul je de neiging hebben om je talent te gaan overdrijven. Tijdens dit programma ga je ook vaardigheden/trucjes leren die je helpen om nog meer uit je talent te halen.Ook zorgen zij ervoor dat je je talenten beter kunt inzetten zodat je je er niet meer in verzuipt. Meer weten? Meld je aan voor een Talentscan