Ben je niet gelukkig in je werk? Sta je voor een kruispunt? Vind je het moeilijk om keuzes te maken, in harmonie met jezelf?
Bij uitdagende (loopbaan) problemen ben je snel geneigd om concrete oplossingen te bedenken. Via online testjes en loopbaanboeken als ‘Welke kleur heeft jouw parachute?’ hoop je dat het antwoord op ‘wie ben ik?’ en’ welke functie past bij mij?’ snel boven tafel komt. Alsof het kiezen van een loopbaan om een berekening gaat. Maar ondanks dat je het hele boek doorspit en braaf de opdrachten uitwerkt kom je er toch nog niet uit: je hebt nog steeds geen antwoord op je vraag ‘wat wil ik nu echt?’
Zulke stappen zijn inderdaad voorbarig. Bij moeilijke keuzes gaat het niet alleen maar om het verzamelen van informatie, om het nadenken, lijstjes maken en plannen. Het is dan juist ontzettend belangrijk dat je weer je gevoel en intuïtie inschakelt. Je intuïtie kiest namelijk moeiteloos uit welke activiteiten je met jouw energie, op dit moment, en in deze omstandigheden het best kunt oppakken. Maar je intuïtie volgen is niet iets waar we mee opgegroeid zijn. Dat niet weten maar wel voelen klinkt vaag. Als we niet weten hoe de weg, stap voor stap, ingevuld gaat worden, is dat eng. Omdat je dan uit de comfortzone van je ratio moeten stappen. Veel liever hobbel je dan nog een tijdje door. Je staat in de automatische piloot: die piloot wil misschien wel ergens anders heen, maar hij weet niet meer hoe hij zelf kan vliegen. Dat kun je merken aan dat je het contact met je gevoel bent kwijtgeraakt: je zit te veel in je hoofd. Let maar eens op. Ons verstand verspilt dagelijks heel veel tijd aan nutteloos malen over verleden of toekomst. Intuïtie kijkt meer naar wat op dit moment belangrijk voor je is.
Het is ook lastig om vrijuit te voelen en vanuit je drijfveren, intuïtie en gevoel te handelen, als je een zware hypotheeklast op je schouders hebt, of een verleden waarin bepaalde beslissingen tegengevallen zijn. Maar als je doet wat je altijd gedaan hebt zul je ook krijgen wat je altijd gehad hebt. Op wilskracht vind je snel een baan maar de kans is groot dat die aansluit op je laatste baan. En dat is nu net de baan waar je genoeg van hebt.
Leuk, gebruik maken van intuïtie, maar hoe doe je dat?
Zoals een film je volledig mee kan slepen, zo treedt je hele wezen in de wereld van het beelddenken. Kinderen gaan op in hun spel en hun ontdekking van de wereld nog voordat er woorden zijn. Spontaan doet de mens dat tijdens het dromen en soms beseft hij dat hij het sterkst bij het wakker worden uit een nachtmerrie of indrukwekkende droom. Beelddenken is een zintuigelijke ervaring en geeft veel informatie over wat de persoon bezighoudt. Als het gaat om te ‘weten’ wat een goed besluit zal zijn, dan ligt de informatie die afkomstig is uit het beeld- en denkvermogen waarschijnlijk het dichtste bij de persoon zelf. Rationele argumenten en informatie zijn evenzeer bijzonder waardevol, maar kunnen iemand op het spoor zetten dat niet bij hem past. Beide benaderingen vullen elkaar aan. Creatieve inzichten worden vaak nog gestuurd door wat wenselijk is en door de logica. De ideeën blijven dicht bij huis. Is een grotere doorbraak nodig dan zal beelddenken eerder daartoe bijdragen.
Zoals alle kinderen raken ook westerse kinderen in hun jeugd gewend aan gesproken taal en wordt ze getraind in taal: het woorddenken. Taal lezen en schrijven worden nu beschouwd als de essentie van de ontwikkeling. Oorspronkelijk denken kinderen in beelden voordat ze het woord kennen. Beelddenken is een wijze van bewustzijn die min of meer woordloos is met een eigen taal en logica: de symbolische. Eerst komt het beeld, het kijken en het zien, tasten, proeven en betekenis geven. Daarna wordt het pas omgezet in taal.
Analyseren is highly overrated
Het kind wordt ouder en gaat naar school. Daar leert het anders denken waarbij het logisch denken en het analyseren naar voren komt als de enige juiste manier van denken. Dat krijgt zijn vorm al in het aanbieden van de lesstof: de ene les gaat over aardrijkskunde, de tweede over geschiedenis, de derde over biologie, de vierde over taal en de vijfde over rekenen. De onderlinge verbanden worden vergeten waardoor het zicht op het geheel verloren gaat. Een kip wordt een los dier, bijna een houten beeld. Nog later zal de volwassene zich een ‘coq au vin’ laten smaken zonder connotatie noch de oude beleving, maar wel met complimenten voor de kok.
Visuele beelden en het woord
Het geschreven woord is van oorsprong gebaseerd op beelden. Woorden riepen bepaalde beelden op. Woorden zorgden ervoor dat een persoon een ervaring kon delen waarbij iemand anders niet aanwezig was geweest. Als nu een volwassene in zijn auto rijdt en remt voor een overstekende eend denkt hij misschien: ‘ach een eend!’ maar die hele ervaring van het beeld ‘eend’ is er niet meer. Doordat we prioriteit hebben gegeven aan het logisch denken, het taaldenken, zijn we de beelden, het denken in gehelen, kwijtgeraakt.
Bij gericht beelddenken maak je gebruik van de stroom innerlijke beelden om een gesteld probleem op te lossen.
Waarom is beelddenken zinvol ?
Het werken met beelden en het trainen van de verbeelding is om verschillende redenen zinvol en wordt ingezet voor volgende doelen zoals:
- Zelfontdekking en zelfontplooing
- De ontwikkeling van de intuïtie
- De praktijk en het dagelijks leven
- Verhoging van de creatieve vermogens
- De helende wijsheid van beelden en verbeelding ook bij ziekte
- In contact komen met de spirituele dimensies van je mens-zijn ( op een dieper niveau)
Koersbepalen
Beelddenken zetelt in het gebied waarin een mens de wijsheid bezit om te weten wat goed en wat niet goed voor hem is. Dit is het gebied waarin een mens een geheel is waar geen onderscheid gemaakt wordt tussen lichaam, geest, gevoel, denken en fantasie. In dit gebied is de originaliteit, het oorspronkelijke en het nieuwe te vinden. Het ontwerpen van een toekomstvisie, het werken met beelden, is niet zozeer een kwestie van beleid of bedenken maar vooral een kwestie van ervaren. Zodra je contact hebt met wat je wilt (daar wil ik naartoe) kun je niet meer wachten met handelen, dan ga je het doen…je voelt je creativiteit stromen en alles komt tot leven.
In de volgende oefeningen ga je zelf aan de slag. Je laat een beeld van jezelf opkomen. Je laat van binnen uit een symbool opkomen voor jezelf dat meer weggeeft dan de ratio.
Oefening 1:Een symbool van je kwaliteiten
- Je bent ontspannen
- Je doet je ogen dicht
- Stel je voor dat je in een landschap bent. Kijk naar je voeten. Waar sta je op?
- Probeer door je voetzolen de grond te voelen. Kijk langzaam op en luister naar de geluiden om je heen. Ruik kenmerkende geuren. Welk weer of stemming ervaar je?
- Nu loop je naar een plaats waar je rustig even ( of voor langer) zou kunnen verblijven.
- Verscholen achter een steen vind je een voorwerp dat een symbool voor jezelf kan zijn. Als je dit symbool niet direct betekenis kunt geven, is dat ok. Als je het symbool niet kunt aanvaarden zoek je elders naar een ander voorwerp of beeld.
- Het symbool kun je betekenis geven door het te beschrijven en dan, zoals hierboven, enkele kenmerken ervan op jezelf te betrekken. Teken dat symbool.
Oefening 2: Organisatie als menselijk lichaam
Stel dat jij de organisatie waar je werkt als een menselijk lichaam zou tekenen, welk onderdeel van de organisatie ben je zelf? Het hart, de maag, een wijsvinger, de benen, enzovoort? Wat betekent dat voor je?
Het doel van deze ene oefeningen is dat je wellicht nieuwe, eigenschappen en talenten van jezelf onderkent. Door te werken met beelden, vind je de juiste woorden om zaken te benoemen.
