Ben jij een stevige grenen tafel met vier poten of een wankel in elkaar gezet campingtafeltje?
Daar zit ze dan. Voor haar zit het beoordelingscomité: 2 jonge meiden in smetteloze mantelpakjes die over haar lot gaan beschikken. Aan de uitdrukking op hun gezicht valt niks af te lezen. Het sollicitatiegesprek gaat goed totdat ze nu net die ene vraag stellen. “He die stond niet in mijn lijstje’. Ze valt door de mand met haar antwoord. Het zweet begint over haar voorhoofd te stromen. Moeizaam komen de woorden uit haar mond. Weg zelfvertrouwen. Haar moed zakt haar in haar net aangeschafte sollicitatie schoenen. Haar tafelpoten worden bruut omver getrapt en ze valt spreekwoordelijk op haar ‘tafelplaat’.
In diverse jobs na mijn afstuderen liet ik mijn tafelpoten ook regelmatig omvertrappen door kantoorbitches of managers. Ik viel regelmatig op mijn ‘tafelplaat’: Ik voelde mij in sommige werksituaties vaak een wankel campingtafeltje: snel onzeker over mijn vaardigheden en (professionele) houding.
Totdat ik vijf jaar geleden het roer omgooide en een nieuwe studie ben gaan volgen: coach en counseling aan de Nederlandse Academie voor Psychotherapie. Daar vielen de spreekwoordelijke puzzelstukjes in elkaar. Mijn tafel met stoelpoten stond niet meer zo wankel. Dat ging niet in een keer maar vanaf het moment dat ik me niet meer ging conformeren aan de buitenwereld en mijn gevoel ging volgen kwam ik erachter wat ik echt leuk vond om te doen. Daar ben ik me toen voor de volle 200% gaan inzetten. Binnen korte tijd had ik VIER stevige tafelpoten en dat voelde erg goed :Ik wist waar ik naartoe wilde, wie ik was, wat ik moest gaan doen en waar ik goed in was. Niemand kon mijn enthousiasme temperen.
Van wankel campingtafeltje naar stevige grenen tafel met vier poten.
Te vaak zie ik mensen maar gebruik maken van 1 tafelpoot. Geen wonder dat je dan zo snel uit balans raakt. Vier tafelpoottips om stevig op de vloer te blijven staan:
Tafelpoottip 1: Cliché, I know maar volg toch echt je hart
Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ ‘Als je voor een dubbeltje geboren bent, word je nooit een kwartje zijn veel gebruikte uitdrukkingen. Vanaf onze vroege jeugd wordt ons ingepeperd dat het goed is om je aan te passen en dat afwijkend gedrag niet wordt beloond. Ons schoolsysteem is erop gericht op binnen de lijntjes te kleuren, goede cijfers te halen en doen wat er gezegd wordt. Het is daarom niet verrassend dat ook in de ‘grotemensenwereld’ degene die non-conformistisch zijn hart en dromen volgt en gaat doen wat afwijkt van de norm, vrijwel zeker stuit op onbegrip en negatieve feedback: ‘Doen wat je leuk vindt, dat doe je maar in je vrij tijd’ of ‘Tja, dat zou iedereen wel willen, maar dat kan nou eenmaal niet…’ Het kan zijn dat je er een gewoonte van heb gemaakt om te luisteren naar anderen. Dat bedoel ik zeker niet beschuldigend; we worden tenslotte allemaal beïnvloed door de mensen om ons heen. Je luistert naar je ouders, die zeggen dat het verstandiger is om wiskunde te studeren dan naar de kunstacademie te gaan, dat je beter bedrijfseconomie kunt studeren dan psychologie. Of je laat je beïnvloeden door wat de maatschappij ziet als succes. Geld verdienen en de carrièreladder beklimmen lijkt soms een absolute must. Het kan ook leuk zijn, maar het hoeft niet perse te zijn wat jij wilt in het leven.
Tafelpoottip 2: past je werk bij je vaardigheden?
Om die vraag te beantwoorden gebruiken we een model dat hoogleraar psychologie Mihali Csikszentmihalyi ontwikkelde. Zijn basisontdekking is dat het plezier afhangt van twee dingen: van het gevoel dat je vaardigheden bezit om een activiteit te doen, en van de uitdagingen waarvoor je gesteld wordt. Daar moet een goede match tussen zitten. Als die er is, ontstaat er iets dat hij ‘flow’ noemt, en wat in het Nederlands wel vertaald wordt met bevlogenheid. Plezier in je werk gaat niet alleen over je authentieke wensen of de flow die je ervaar. Het gaat ook om de match die je hebt met het bedrijf waar je werkt. Als daar van alles niet naar je zin is, kun je zo sacherijnig of onzeker worden dat het bijna onmogelijk is een goede flow te bereiken. Om echt plezier te hebben in je werk, en er energie van te krijgen, moeten jij en het bedrijf waar je werkt, goed bij elkaar passen.
| Een goed voorbeeld is Lida, een projectleider in de gezondheidszorg. Zij werd moe van de voorgeschreven projectregels. Zij stelde haar manager voor dat hij haar het gewenste resultaat en de gewenste datum zou geven, en dat zij het hele project vervolgens op haar eigen manier zou uitvoeren. De manager ging akkoord en Lida maakte van het project een groot succes. |
Tafelpooottip 3: Jobcraften
Organisaties zijn aan het veranderen. Als werknemer krijg je meer vrijheid en verantwoordelijkheid. Je wordt afgerekend op resultaat en niet op aanwezigheid. Als werknemer zul je meer keuze hebben. Je krijgt de kans om je werk te vormen rond jouw talenten en wensen. Dat is goed nieuws. Het heet ‘jobcrafting’, een term die bedacht is door Wrzesniewski en Dutton in 2001. Job crafting gaat uit van het principe dat werknemers zelf bewust ( en soms minder bewust) aanpassingen doen aan de taakinhoud- en uitvoering, zodat het werk beter aansluit bij hun talenten, passie en vermogens. Maria Tims, afgestudeerd in arbeids- en organisatiepsychologie omschrijf job crafting: dat de medewerker op eigen initiatief elke verandering in zijn baan kan aanbrengen waardoor die beter aansluit bij zijn kennis, competenties en voorkeuren. Dat is proactief werkgedrag en bevordert het plezier op het werk of vermindert stress. Job crafting gaat dus over de zelfsturende medewerker. ‘Vroeger’ deed de medewerker passief de hem opgedragen taken en ging om vijf uur naar huis. Die tijd is voorbij. De nieuwe medewerkers zijn mondiger en weten precies wat ze willen met hun werk.
Tafelpoottip 4: Belangrijk om van je talenten uit te gaan.
Te veel mensen zijn bezig met wat er van hun verwacht wordt. Ze hebben geen tijd of gelegenheid gehad om hun eigen talenten te ontdekken. Starters op de arbeidsmarkt vragen zich vertwijfeld af of dit het nu is. Ze doen wat ze wordt opgedragen en wat in hun functieomschrijving staat, maar op maandag tellen ze al de dagen voordat het weekend wordt. Ook voor mensen die na een jarenlang dienstverband noodgedwongen thuis zitten lijkt het een onnodige opgave om te bedenken waar hun talent ligt.
Een beukenboom is geen eikenboom. We zijn verschillend. Als je weet waar je talenten liggen dan heb je geen functieomschrijving meer nodig maar dan kun je aan de werkgever laten zien wat jij kan betekenen voor de organisatie. Als je werkzaamheden goed aansluiten bij wie jij bent, ervaar je meer plezier. In mijn werk zie ik vaak dat wat mensen het liefst willen doen, niet aansluit bij waar ze in het dagelijks leven mee bezig zijn. Een tijdje gaat dat goed totdat ze op een gegeven moment last krijgen van heel veel tegenzin die soms leidt tot een burn-out of een bore-out. Als je werk gaat doen wat aansluit bij je authentieke wensen, ben je er meestal ook extra goed in. Een intrinsieke motivatie, het volgen van jouw authentieke wensen, plezier hebben in de activiteit, is dus heel belangrijk. Als je weet wat je authentieke wensen zijn, kun je weer meer plezier in je werk ervaren.
Succesvol zijn:
Veel mensen sleutelen aan dingen waar ze niet goed in zijn. Ze zijn ontevreden over zichzelf en doen steeds opnieuw pogingen om dingen te verbeteren. Dat is een heilloze en vermoeiende weg. Het blijkt veel efficiënter en leuker te zijn om je te storten op je talenten.
Succesvol ben je wanneer je vervulling krijgt van je werk, wanneer je werk je energie oplevert in plaats van energie kost. Dat heeft niks te maken met het niveau van de functie, het aanzien van het werk of salaris dat je ervoor krijgt. Wat succes voor jou betekent, is persoonlijk en waarin jij succesvol kunt worden, is een alleen door jou persoonlijk te beantwoorden vraag. Om een stevig grenen tafel te worden zul je voor je eigen pad moeten kiezen. Dus kies jij ervoor om uit te gaan vinden welke baan voor jou de juiste is? Of neem je genoegen met minder en kies je ervoor werk te accepteren dat weliswaar niet ideaal is, maar in ieder geval een inkomen oplevert? Dit is een essentiële keuze.
Wil je direct stappen ondernemen om erachter te komen wat jouw sterke punten zijn schrijf je dan in voor mijn nieuwe programma: ontdek je talenten in 7 stappen! .Je kunt je ook aanmelden voor een gratis oriëntatie gesprek via onderstaand aanmeldingsformulier.
Wil je op de hoogte blijven en 1 keer per maand tips, actuele informatie en psychologische achtergronden over je loopbaan en coaching in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan nu in voor mijn nieuwsbrief! Hier kun je vorige nieuwsbrieven bekijken.
Door de gesprekken met Mariella heb ik een aantal knopen door durven hakken. Ik kon geen besluit nemen en gedachten bleven maar rondmalen. Zal ik van werk veranderen, wat wil en kan ik? De constant rondmalende gedachtenstroom wist Mariella stop te zetten, structuur in te brengen. Wat uiteindelijk ervoor heeft gezorgd dat ik weet wat ik wil en een besluit heb genomen. Haar oprechte belangstelling, betrokkenheid en hartelijkheid zorgden ervoor dat ik me heel snel op mijn gemak voelde en open kon zijn. JH Zeeland.
Bedankt voor ‘t inspirerende gesprek. Het heeft me direct nieuwe inzichten gegeven. En in zo’n korte tijd, super.Voelt alsof ik een springplank heb gekregen, nu is het tijd om te springen! – Karin van den Broek
