Wat is mijn talent: vind een baan door jezelf te onderscheiden

‘je wordt toch wel in een hokje gestopt; bepaal zelf welk hokje dat is.’ 

• Heb je de zoveelste afwijzing ontvangen op je sollicitatie?
• Lukt het je maar niet om een baan te vinden die bij je past?
• Blijf je zitten waar je zit omdat je denkt dat er in crisistijd geen leuke banen meer te vinden zijn?

De noodzaak van jezelf onderscheiden

Je bent niet de enige. Na de zoveelste afwijzing geloof je niet meer dat je ooit nog eens die leuke baan zult vinden. Hierdoor ontstaat er een grote behoefte om elkaar ervan te overtuigen dat gewoon inderdaad genoeg is en dat het het verstandigst is om je maar gedeisd te houden en je te schikken in je bescheiden lot. Maar niets is minder waar! 

In deze tijden van economische crisis wordt vooral geschreven over massaontslagen, reorganisatie of faillissementen. Hierdoor ontstaat algauw een beeld dat het kommer en kwel is op de arbeidsmarkt, dat je hoe dan ook gevaar loopt om eruit te vliegen en dat je in je handjes mag knijpen dat je uperhaupt nog een baan hebt.

Minder nieuwswaarde hebben nieuwe gevestigde of opgerichte bedrijven, geïnitieerde eenmanszaken, of zelfgecreëerde banen door inviduen. De grote koppen en aandacht gaan vooral uit naar negatieve ontwikkelingen. Onbewust heeft al dit nieuws invloed op de manier waarop we denken over onze mogelijkheden en kansen op de markt. Zonder dat we het door hebben, stimuleert een mindere economische conjunctuur ons om in het gelid te blijven, ons aan te passen aan de norm en blij te zijn met welke baan dan ook, of die nou bij je past of niet. In ons calvinistisch ingesteld Nederland is het vooral de bedoeling dat je je gedraagt zoals de massa van je verwacht. Voorspelbaarheid wordt zeer gewaardeerd en afwijkend gedrag op zijn best niet gestimuleerd. Onze taal zit ook vol subtiele hints om toch maar zo normaal mogelijk te doen. ‘Als je voor een dubbeltje geboren bent, wordt je nooit een kwartje’ en ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ zijn veelgebruikte uitdrukkingen. `Ons schoolsysteem is erop gericht kinderen zich te leren te conformeren aan het geheel. Binnen de lijntjes kleuren, goede cijfers halen en doen wat er gezegd wordt. Het is daarom niet verrassend dat ook in de ‘grotemensenwereld’ degene die non-comformistisch zijn hart en zijn dromen volgt en gaat doen wat afwijkt van de norm, vrijwel zeker stuit op onbegrip en negatieve feedback: ‘Doen wat je leuk vindt , dat doe je maar in je vrije tijd’ of ‘Tja, dat zou iedereen wel willen maar dan kan nou eenmaal niet…’ Mensen lijken een grote behoefte te hebben om elkaar ervan te overtuigen dat gewoon inderdaad genoeg is en dat het het verstandigst is om je maar gedeisd te houden en je te schikken in je bescheiden lot.

Maar in deze tijd is het JUIST belangrijker dan ooit om op een krachtige, onderscheidende manier over jezelf te communiceren. Banen liggen niet meer voor het oprapen, life time employment is verleden tijd en werk-en opdrachtgevers zijn daardoor kritischer dan ooit. In de arbeidsmarkt van de 21ste eeuw val je buiten de boot wanneer je gemiddeld bent en met de massa meeloopt. Als je geen duidelijke toegevoegde waarde hebt, loop je het gevaar je baan te verliezen bij een reorganisatie, ontslagronde of inkrimping. Het credo van nu is: Differentiatie or Die. Om ervoor te zorgen dat jouw positie in je baan of arbeidsmarkt gewaarborgd is, zullen anderen de meerwaarde van jouw werk of jouw bijdrage moeten zien. Dit uitgangspunt betekent nogal wat voor de manier waarmee je naar je werk, je loopbaan en jouw professionele positie op de arbeidsmarkt kijkt.

Op de huidige arbeidsmarkt dien je precies te weten waar jij in uitblinkt (je talenten), waarom jij je salaris of honorarium meer dan waard bent. Je zult helder moeten inzien wat precies jouw bijdrage is aan het belang van je werkgever, of aan het project waar je aan meewerkt of voor de klant aan wie jij gekoppeld bent. Je zult het daarnaast ook nog eens precies duidelijk moeten kunnen maken aan de mensen om je heen.

Daarom is het definitief gedaan met het reguliere CV, bescheiden standaard sollicitatiebrieven en functioneringsgesprekken waarin je jezelf gematigd opstelt en keurig vertelt wat je tot nu toe gepresteerd hebt. Bescheidenheid is des duivels oorkussen: je dient een pasklaar antwoord te hebben op de vraag wat jij te bieden hebt en wat daaraan zo interessant is voor de mensen met wie jij werkt. Het is niet langer alleen maar interessant, leuk of inspirerend om te weten waar je goed in bent, maar ook- vooral – en vooral – absoluut noodzakelijk dat je precies weet hoe en waarin jij uitblinkt en waarmee jij toegevoegde waarde kunt bieden aan organisaties, werkgevers projecten en collega’s. Als je daarnaast niet in staat bent om dit op de meest effectieve manier op anderen over te brengen, zul je uiteindelijk nog steeds de strijd met de grote hoeveelheid concurrenten op de markt verliezen. Meer dan ooit wordt van jou verwacht dat jij zelf de regie neemt over je loopbaan. Het is jouw taak geworden dat je blijvend inzetbaar en aantrekkelijk blijft in een markt die continue in beweging is. 

De nieuwe arbeidsmarkt vraagt dan ook van jou een grondhouding van werkondernemerschap. Jij staat aan het roer van je loopbaan. Je wordt als het name ondernemer van je eigen talenten. Maar ben jij daar klaar voor en weet jij eigenlijk wel hoe je je kunt onderscheiden en wat je talenten zijn? Om zelf regie te kunnen nemen en je loopbaan voor het leven zelf te kunnen vormgeven is het van belang dat je exact weet: 

• Wat jouw talenten en drijfveren zijn;
• Wat jouw toegevoegde waarde is, waar jij het verschil maakt en wat jij kunt bijdragen
• Welke context het beste past bij jouw talenten
• Hoe je je talenten in actie kunt zetten
• Jezelf als een product of dienst zien
• Uitzoeken wat je tegenhoudt om te gaan voor een baan die bij je past